مروری کوتاه بر زندگی دانشمند فرزانه و معلم متخلق استاد محمدحسین حشمت پور (رضوان الله علیه)

حیات و سیره استاد

استاد محمد حسین حشمت پور در سال 1330 شمسی در تهران متولد شدند پدر ایشان مرحوم حاج رضا حشمت پور از عارفان کمتر شناخته شده و مادر ایشان از سادات نجف و از نوادگان عارف بزرگ مرحوم سید عبدالغفار مازندرانی می باشند. استاد سالهای ابتدایی عمر را در تهران سپری کرده و پس تحصیلات مقدماتی در سال 1340 به همراه خانواده در مشهد مقدس ساکن شدند. بخشی از دروس مقدمات حوزوی را نزد پدر گرامی و مرحوم حکیمی و ادیب نیشابوری به پایان رسانده و سطح را در درس آقایان صالحی و اشکذری و حجت شرکت نموده و سه سال در درس خارج فقه آیت الله العظمی میلانی و آیت الله میرزا علی فلسفی تلمذ کردند. در این ایام نیز به تدریس کتب مختلف در فقه و اصول پرداخته و حوزه درسی پر رونقی داشته اند.
در سال 1359 به قم نقل مکان کرده و در این شهر به تکمیل مراحل درسی پرداخته و فعالیت فلسفی خویش را آغاز نمودند. در فقه واصول از درس آیت الله  العظمی وحید خراسانی و در فلسفه و عرفان در درس آیت الله جوادی آملی و آیت الله حسن زاده آملی استفاده کردند. اسفار،اشارات، بخش هایی از شفا، فصوص و تمهیدالقواعد و برخی کتب دیگر را نزد این دو استاد معظم فراگرفته و سپس به تدریس در حوزه علمیه قم پرداختند.
 اغلب تدریس های ایشان در مدرسه خان و مدرسه فیضیه برگزار می گردید.در سال 1374 تدریس در دانشگاه تربیت مدرس را به صورت رسمی اغاز نموده و تا سال 1398 در دانشگاه قم به عنوان هیأت علمی به تعلیم و تربیت دانشجویان اهتمام داشتند. در طی این سال ها بسیاری از کتب فلسفی،عرفانی، تفسیری و حدیثی منطقی ریاضی و اخلاقی را برای طلاب و فضلا و دانشجویان تدریس نموده که بسیاری از آنها ضبط شده است.
جمع فراوانی از اساتید کنونی فلسفه و عرفان درحوزه و دانشگاه شاگرد این استاد فقید بوده اند. تحلیل متون فلسفی و نص محوری در القای دروس ویژگی اصلی شیوه تدریس ایشان است. هم اکنون نیز درس گفتارهای ایشان یکی از مهمترین منابع برای تدریس و تعلیم متون فلسفی و غیر فلسفی به شمار می آید.
استاد حشمت پور پس از طی دوره بیماری در روز جمعه 19 اردیبهشت ماه 1404 مصادف با دهم ذی القعده 1446 در شام ولادت حضرت علی بن موسی الرضا(علیه السلام) در سن 74 سالگی قالب خاکی را رها کرده و به ملکوت اعلی پرکشیدند و همه دوستان و شاگردان و علاقه مندان را داغدار کردند. پیکر مطهر استاد پس از غسل و کفن، از مسجد امام حسن عسگری علیه السلام به بارگاه دخت موسی بن جعفر(علیهم السلام) تشییع و پس از وداع با ایشان و اقامه نماز به سوی آستان مقدس حضرت رضا (علیه السلام) رهسپار گردید. در مشهد نیز با تشییع با شکوهی در کنار مضجع امام در رواق دارالحجة به خاک سپرده شد.
از استاد حشمت پور میراث ماندگاری به جای مانده است

• کتاب‌ها

1- تعلیقه بر شرح الإشارات و التنبيهات، قم، اشراق حکمت،۱۳۹۷.
2- أسرار الآیات، شرح نمط دهم الاشارات والتنبيهات، قم، نشر سینوی، ۱۳۹۷.
3 – ترجمه و تبیین شرح حکمه الاشراق قطب الدین شیرازی بخش منطق، تحقیق و نگارش: زکریا بهار نژاد، قم، نشر سینوی،۱۳۹۸.
4- درس گفتارهای الهیات شفا، به اهتمام سید محمدرضا هاشمی و محمد رصافی، قم، نشر سینوی، ۱۴۰۰.
5- درس گفتارهای شواهد الربوبية في المناهج السلوكيه، به اهتمام جعفر شاه نظری، قم، نشر سینوی، ۱۴۰۰.
6- فلسفه ابن سینا، شرحی نو بر مقاله نخست الهیات شفا با تکیه بر درس گفتارهای استاد محمد حسین حشمت پور، به اهتمام حمیدرضا خادمی، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۴۰۰.
7- ترجمه و توضیح شرح نمط هفتم شرح اشارات، قم، نشر سینوی۱۴۰۱.

• مقالات

از استاد حشمت پور چندین مقاله به صورت مستقل و همکاری علمی منتشر گردیده است :
1-خزائن الهى،
2- رویت خدا،
3- بررسی شکل هندسی اجزای جسم از نگاه ذیمقراطیس و پیروانش،
4- بازسازی کتاب الملاحم الكبير و تحليل روایات غیبت آن،
5- شخصیت رجالی فزاری،
6- نقش باورهای کلامی در ارزیابی و فهم حدیث؛ مطالعه موردي مواجهه قرطبی با حدیث منزلت،
7- رَهش سهروردی از چالش مطابقت و این همانی،
8- جایگاه نهج البلاغه در تبیین حقيقت توحيد، 
9- باورهای امامتی و مهدويتي زيديه متقدم با تکیه بر بازسازی اخبار المهدي ابوسعيد رواجنى

• پایان نامه ها

استاد در ایام تدریس در دانشگاه راهنمایی یامشاوره حدود 50 رساله کارشناسی ارشد و دکتری را برعهده داشته‌اند.

• پرسش و پاسخ ها

بخش از  فعالیت استاد در قالب پرسش و پاسخی هایی است که در مجالس مختلف علمی انجام شده و ایشان به تفصیل به این پرسش ها پاسخ داده اند محور اصلی این سوالات مسائل فلسفی شامل شیوه تحصیل فلسفه، تعارض میان فلسفه و دین،فیلسوفان بزرگ،طبیعیات قدیم و نفس و معاد می باشد. این گفتگوها مرجع مهمی برای علاقه مندان بحث های فلسفی است.

• دفاتر و تقریرات

بخش دیگر آثار استاد دفاتری است که از ایشان به جای مانده است این دفاتر در دو بخش اصلی تقسیم شده است: دفاتری که پاکنویس شده و به صورت دو رنگ با خط خوش نگاشته شده است که شامل تعلیقات استاد بر اشارات،تعلیقه بر الاهیات شفا، تعلیقه بر اسفار، تعلیقاتی بر کفایة الاصول، توضیح و ترجمه تحریر اصول اقلیدس، تعلیقه بر منطق اشارات و دروس تمهیدالقواعد و فصوص و تقریر درس خارج اصول آیت الله العظمی وحید خراسانی می باشد.تعداد این دفاتر حدود 15 دفتر است.
دسته دوم مسوداتی است که استاد در سر درس تقریرات اساتید را نوشته اند و فرصت بازنویسی پیدا نشده است که تعداد این دفاتر  80 دفتر است که شامل تقریرات خارج اصول، خارج فقه، تمهیدالقواعد، فصوص الحکم و اسفار می باشد که مربوط به جلسات درس اساتید ایشان در قم است.

• درسگفتارها

مهمترین بخش آثار استاد درس گفتارهایی است که در طول سالیان متمادی در حوزه و دانشگاه تدریس شده است البته برخی از صوت های دروس ایشان بر اثر تسامح از بین رفته اما بخش اصلی آن حفظ شده و فهرستی از آن تهیه گردیده است لیست این درسگفتارها بر اساس کتاب تدریس شده به شرح ذیل است :
1- اسرار الآيات صدر المتألهين،
2- تمهيد القواعد،
3- ايقاظ النائمين صدر المتألهين،
4- تحصيل السعادة فارابي،
5- الاسرار الخفيه،
6- الذريعه الى مكارم الشريعه،
7- المبدأ و المعاد صدر المتألهين،
8- امالي سید مرتضى،
9- شرح اصول الكافي صدر المتألهين،
10- كتاب التوحيد اصول الكافي،
11- التعليقات ابن سينا،
12- التلويحات سهروردی،
13- تهذيب الاخلاق ابن مسكويه،
14- نور البراهين،
15- شرح توحيد صدوق قاضي سعيد قمی،
16- الرسالة الحمليه آقا علي مدرس،
17- طبيعيات شفاء،
18- رياضيات شفاء،
19- الهيات شفاء،
20- منطق شفاء،
21- رساله فى الحدوث صدر المتألهين،
22- رساله العشق ابن سينا،
23- سبيل الرشاد في اثبات المعاد آقا علی مدرس،
24- شرح حكمة الاشراق قطب الدين شيرازي،
25- خلاصه الحساب شيخ بهائي،
26- شرح الاشارات،
27- زبده البيان مقدس اردبیلی،
28 – الشموس الطالعة من مشارق زيارة الجامعة،
29- شوارق الالهام فى شرح تجريد الكلام،
30- الشواهد الربوبية في المناهج السلوكية،
31- رسالة العرشية صدر المتألهين،
32- فصول منتزعه فارابی،
33- القبسات ميرداماد،
34- الطب الروحاني، زکریا رازی،
35- كتاب المله فارابی،
36- كشف المراد،
37- گوهر مراد فياض لاهيجي،
38- اللوامع الالهيه، فاضل مقداد،
39- لوامع الانوار العرشيه فى شرح الصحيفة السجادية،
40- المباحث المشرقيه،
41- مجمع البيان في تفسير القرآن،
42- آراء أهل المدينة الفاضلة،
43- المشاعر،
44- المظاهر الالهية،
45- رساله في الوجود الرابط: آقا على مدرس،
46- شرح الهداية الاثيريه، ميبدى،
47- نهايه الدرايه،
48- شرح منازل السائرين،
49- شرح منظومه،
50- النجاة،
51- شرح المواقف،
52- شرح المقاصد تفتازاني
53- رساله الطلب و الاراده محقق اصفهانی،
54- تلخيص المحصل،
55- مقاصد الفلاسفه،
56- احياء العلوم،
57- تحریر اصول اقلیدس،
58- الاسفار الاربعه،
59- أکرثاوذوسیوس.